Da: Vladimir Kapuralin (SRP)Oggetto: Izjava povodom događaja u BosniData: 13 febbraio 2014 14:14:10 CET
KONFERENCIJA ZA MEDIJE SRP-a
Mjesto održavanja: Pula
Vrijeme održavanja: 13. II 2014.
Tema: Pobuna naroda u Bosni i Hercegovini
Opravdani razlozi za nemire u BiH su svima razumljivi i oni ne začuđuju, a njihov zajednički nazivnik je teško socijalno stanje koje pogađa sve slojeve stanovništva. Ono je posljedica kontrarevolucije kao integralnog dijela secesije 90-ih godina prošlog stoljeća, čime je ukinuto socijalističko društveno-ekonomsko uređenje na osnovama samoupravljanja i stečena socijalna prava radnih ljudi. Slijedila je pljačke društvene imovine i restauracija sirovog kapitalizma na razini prvobitne akumulacije. Tome treba dodati ljudske gubitke i materijalna razaranja tokom međuetničkog i međukonfesionalnog sukoba sa elementima građanskog rata 90-ih.
Iako su razlozi svima jasni, sam povod i događaji koji su uslijedili obiluju pitanjima koja su u ovom trenutku bez odgovora i koja pobuđuju niz pretpostavki, poput:
Tko stoji iza pobune naroda, koji su ciljevi demonstranata, tko je sve uključen, dali su uključene i međunarodne institucije i dali je moguć ukrajinski sindrom.
Ono što mi u SRP-u u ovom trenutku podržavamo je da su se ljudi uopće pobunili i da traže rješenje za svoje probleme i da su se pri tome oslonili na sebe. Dobro je i to što do sada pokret nije skliznuo na teren nacionalne diferencijacije, barem ne javno.
Manje smo zadovoljni ciljevima koji su se našli na meti demonstranata, poput kolateralne štete koja je nastala na arhivskoj građi u Sarajevu, iako je kako stvari stoje na sreću nastala šteta puno manja od onoga kakvom je na početku prikazana.
Također smatramo nedovoljnim i nepotpunim zahtjeve za smjenom postojeće garniture političke elite, jer su političari samo činovnici jednog sistema. Samom smjenom jedne garniture političara i njenom zamjenom drugom garniturom , unutar istog sistema ne daje klasni rezultat i ne mijenja bit ni tok stvari.
Ne podržavamo posjetu hrvatskog premijera Zorana Milanovića i turskog ministra vanjskih poslova Bosni i Hercegovini. Osim što je to uplitanje i miješanje u unutrašnje stvari druge države. Prvi ima dovoljno razloga da brine o situaciji u svojoj zemlji, koja se bitno ne razlikuje od one u BiH i koja će se dodatno pogoršati izglasavanjem predloženog novog zakona o radu, kojime se drastično ukidaju radnička prava i svode na razinu onih prije 1886. godine. Drugi nije kompetentan da smiruje pobunu u Bosni, obzirom da je ona po intenzitetu, na razini igrokaza dječjeg vrtića za roditelje, u usporedbi sa krvavim sukobima demonstranata i policije sa ljudskim žrtvama, koji su se održavali širom Turske tokom prošle godine. Osim toga postavlja se pitanje u kojoj funkciji je turski ministar došao u Bosnu u ovom trenutku izrazit svoju zabrinutost, ako to nije u funkciji predstavnika bivše višestoljetne okupacione sile, koja time pokazuje možebitne aspiracije.
Bez jasno definiranog cilja i organizacije koja bi se temeljila na postavkama naučnog socijalizma, životne prilike ovih ljudi neće se bitno promijeniti. To pokazuju i pokušaji neformalnih grupa da preuzmu vodstvo bez "vodstva" pokreta.
O tome svjedoči i fijasko jučer održanog tzv. Plenuma u Sarajevu, čime bi na anarhističkim zabludama pobornici anarhističkih struja na društvenim mrežama htjeli nadomjestit radničko samoupravljanje kao izraz neposredne demokracije.
Međutim bez obzira na ishod pobune, koji nažalost neće biti spektakularan, on će poslužiti učesnicima za sticanje neophodnog revolucionarnog iskustva i ukazat će na put kojime obespravljeni trebaju ići do konačnog oslobođenja.
Kapuralin Vladimir
Itar-Tass - February 12, 2014
Foreign factor behind events in Bosnia and Ukraine - expert
MOSCOW: Dismissal of the prime minister and all federal authorities as well as early elections are ultimatums put forward by participants in massive protests staged in a country situated in Central Europe. This is not Ukraine, but a small country of the Federation of Bosnia and Herzegovina. However, events in these two countries are almost identical.
As in Ukraine, protesters in Bosnia accuse authorities of corruption, illegal privatization of enterprises and impoverishment of local residents. According to different estimates, the unemployment rate in the country with a population of four million people makes from 27% to 44%.
The rresidential building, the supreme executive authority in Bosnia and Herzegovina, in the city of Sarajevo was damaged in the fire, 348 people were wounded in clashes continuing in many cities between demonstrators and police. Several officials were fired in several cities across the country.
Protests have engulfed only Muslim-Croatian part of the country that is one of two political entities of the federation. But authorities of neighboring Serbia are afraid that riots may spread on Republika Srpska within Bosnia and Herzegovina.
Such common foreign factor as interests of the European Union is behind dramatic events in Bosnia and Herzegovina and Ukraine, head of the Center for Studies of Modern Balkan Crisis of the Russian Academy of Sciences Yelena Guskova, who worked as an expert in the UN peacekeeping mission in Bosnia and Herzegovina in 1994, believes.
“By their pledges to Kiev to make the country an EU member, the West actually pursues a goal of alienating Ukraine from cooperation with Russia. The EU has similar plans for Republika Srpska,” Guskova told Itar-Tass.
“Destabilization of situation in the region has a strategic goal to make Bosnia an integral country without Republika Srpska. Republika Srpska President Milorad Dodik is the main mouthpiece of Serbian idea in the Balkans that is an idea of unifying Serbian space in cultural and national terms that the West opposes,” Doctor of Historical Sciences Guskova noted.
“In October 2014 elections of central authorities are to be held in Bosnia and Herzegovina, and the EU seeks to oust Dodik from power in all possible ways. As in the case with Ukraine, the West cannot mainly accept Republika Srpska’s orientation towards Russia,” the expert believes.
“Current massive protests in Bosnia certainly have social underpinning caused by economic reasons. But politicians take up a banner of social protest always in their interests of the struggle for power,” Guskova recalled.
“The West has already responded to events in Bosnia with their intention to put the situation under their control to attain their goal. EU High Representative for Bosnia and Herzegovina from Austria Valentin Inzko proposed to bring peacekeeping troops in the region,” Guskova added.
Bosnia: una lotta operaia contro il modello Dayton
Quanto sta avvenendo in questi ultimi giorni in diversi centri della Bosnia-Herzegovina è importante e (ci si augura) denso di conseguenze per il futuro.
Dopo due decenni di sanguinosi scontri fratricidi, istanze di classe infiammano l'intero paese, liberando bisogni reali, fuori dalla morsa nazionalista.
Proponiamo qui di seguito un'intervista realizzata questa mattina da un nostro redattore su Radio Blackout e alcuni link di approfondimento.
Da diversi giorni la Bosnia Herzegovina è attraversata da imponenti manifestazioni contro il peggioramento delle condizioni di vita: Sarajevo, Tuzla, Zenica, Mostar, Brčko, Orašje, Bugojno, Zavidovići, Livno, e altri centri minori il teatro di una protesta che, per la prima volta da 20 anni, non vede tra i propri contenuti le rivendicazioni nazionali, etnico-identitarie.
La protesta nasce come espressione di esplicite rivendicazioni operaie nella cittadina di Tuzla – importante centro industriale fin dal periodo jugoslavo - dove migliaia di persone sono scese in piazza per chiedere il pagamento dei contributi previdenziali e pensionistici e per protestare contro la privatizzazione delle industrie del territorio: Konjuh, Polihem, Dita e Resod-Gumig, principali fonti di reddito per la città e per la sua popolazione.
La polizia ha attaccato i blocchi dei manifestanti a Tuzla ma la risposta è stata determinata, producendo un dilagare della rivolta in altri centri urbani. Venerdì le manifestazioni sono sfociate in attacchi contro le sedi governative nella capitale, Sarajevo.
Dopo la fiammata del week-end le mobilitazioni non sono rientrate e i dimostranti si stanno ora organizzando in Forum civici nei diversi centri coinvolti dalle proteste. Per la prima volta dalla fine delle guerre jugoslave, una protesta di massa ha visto cittadini croati, musulmani e (più raramente) serbi manifestare insieme contro il governo centrale, all’insegna di rivendicazioni sociali ed economiche che il corrotto regime della Bosnia-Herzegovina non sembra più in grado di contenere entro il paradigma delle nazionalità. Un dettaglio significativo è dato dalla presenza di manifesti inneggianti al vecchio presidente Tito, da non leggersi tanto come testimonianza yugo-nostalgica ma come rifuto delle linee di faglia nazionaliste su cui il paese è stato diviso e governato dagli accordi di Dayton.
Sulle dinamiche e i contenuti della protesta abbiamo realizzato un’intervista con Andrea Oskari Rossini dell’Osservatorio Balcani e Caucaso
Обојена револуција која се већ преко годину дана у Босни очекује најзад је почела. Али фундаментална чињеница која се мора истаћи је то да, насупрот очекивањима аналитичара, „промена режима“ није предвиђена само за Републику Српску. У току је пуч на територији целе државе, који ће обухватити и Федерацију БиХ и Републику Српску.
Ово је врло значајна чињеница зато што сугерише да западне обавештајне службе и, подразумева се, њихове владе желе да очисте политички терен у читавој земљи. План је да се растуће незадовољство друштвеним приликама – за које има више него довољно оправдања – искористи за изазивање општег хаоса. Тај хаос, и илузија „бољег живота“ коју ће западни медији и пропагандни центри подстицати у свести широке јавности, затим ће бити искоришћени да би се инсталирала нова екипа марионета, не само на ентитетском већ и на централном нивоу.
Основни циљ и даље остаје скидање са власти председника Милорада Додика и пресецање независне политике коју он води у Републици Српској, да би се у Бања Луци на његово место поставио колаборационистички тим који ће омогућити утапање аутономног српског ентитета у централизовану босанску државу. Даљњи циљеви су увођење целовите Босне и Херцеговине у НАТО пакт и њено потпуно уклапање у западне евроатлантске структуре. По важећем уставу то није могуће без сагласности владе Републике Српске. Зато је први корак да се таква кооперативна влада доведе на власт. Убрзо, данашњи протекторат – који ту и тамо, у скромној мери, ужива локалну аутономију – претвориће се у колонију под потпуном контролом Запада.
Протестанти у Босни, као и у Кијеву, мотивисани су илузијом да само треба да „отерају неваљалце“ да би постигли магловито замишљени и нимало јасно одређени „бољи живот“. Међутим, то се неће догодити никада ако ће посао бити поверен марионетама које жели да инсталира Запад. Као што смо видели у Украјини, у овом тренутку само Русија има материјални капацитет да допринесе побољшању њиховог животног стандарда. Европска Унија је јасно ставила до знања да не располаже средствима која би омогућила реконструкцију Украјине, мада, наравно, располаже довољном сићом да плати за услуге уличних руља. Оно што важи за Украјину, важи и за Босну и Републику Српску.
Нереди који се распламсавају, и који су пре неколико дана почели у Федерацији БиХ у Тузли, а одатле се шире на Сарајево у друге градске центре у Федерацији, обележени су од самог почетка коришћењем крајњег насиља са стране демонстраната. Пошто се операција „промене режима“ генерално оркестрира у складу са сценаријем „ненасилног отпора“ који је зацртао Џин Шарп, може да делује помало чудно да се у Босни ненасилна фаза бесцеремонијално прескаче. У почетној фази, уобичајени образац „провокација – ескалација,“ напротив, предвиђа навођење органа власти да нападају мирне протестанте да би се оруђа преврата могла приказати као невине жртве. Међутим, у овом случају западни диригенти су можда нестрпљиви да без одлагања заврше посао у обе таргетиране земље, у Украјини и Босни и Херцеговини. Можда су зато донели одлуку да убрзају процес инсталирања својих марионета, док је још могуће одржавати илузију „бољег живота“ под патронатом Запада и пре него што разочаравајућа вест о дубокој кризи у којој су западне земље заглибљене не допре до узнемирених маса на Истоку.
Начин како се руководи побуном у Босни и Херцеговини сажето је представљен на слици [1] која се може видети на једном од интернет сајтова што подржавају опозициону мрежу:
Ова сугестивна слика показује најмање три ствари. Прво, ниво уличне агресивности коју практикују демонстранти, што укључује и паљење аутомобилских гума. Друго, стари, познати симбол „Отпора,“ стиснута песница, који карактерише све операције ове врсте, од прве успешно изведене обојене револуције под западним руководством у Београду у октобру 2000. године, што убедљиво указује на покретачку снагу иза догађаја који су у току. Најзад, донекле депласирани текст на енглеском језику, на наводно босанској плакати. То је јасан лапсус који ће несумњиво временом морати да буде отклоњен зато што врло тачно открива ко се налази иза целе шараде.
Поред овога, присутни су и сви остали класични показатељи операције у стилу Џина Шарпа. Инфраструктура за промену режима, коју западни специјалисти у Босни већ две године стрпљиво изграђују, најзад је добила сигнал да се активира. Сада смо сведоци деловања одлично увезане мреже која прекрива Федерацију и Републику Српску и која удружено делује на постизању идентичних циљева, уз коришћење свих расположивих справа савремене технологије. Демагогија је прикладно магловита и бави се неодређеним циљевима, као „поштовање права“ и „боље сутра,“ што несумњиво ужива широку подршку у Босни као што би „зауставити нуклеарно зрачење“ вероватно било врло популарна крилатица у Фукушими. Али зачудо, конкретне политичке мере које би погодовале остварењу ових узвишених идеала нико од бунтовника не нуди. Међутим, позив полицајцима да се придруже демонстрантима је преузет право из Шарповог приручника. Анонимни организатори нереда у Тузли се представљају под акронимом „УДАР“, што очигледно евоцира назив политичке организације Виталија Кличка у Украјини.
Власти у оба босанскохерцеговачка ентитета су очигледно неспремне да се суоче са судбином која им се спрема. У Федерацији, муслимански политичари су досадашњу тактичку подршку Запада будаласто протумачили као трајну гаранцију, чинећи исту грешку у коју је упао египатски председник Мубарак пре њих, сматрајући свој положај безбедним док су у Сједињеним Државама активисти „Покрета 6. април“ били обучавани да га свргну. У Републици Српској, не само да је владајућа коалиција пропустила да донесе благовремену процену ситуације и да предузме ефикасне противмере, већ је и опозиција изгледа направила погрешан прорачун. Вође опозиције ће се, можда, једног дана пробудити и тада ће схватити да су и њих западни ментори изиграли са искључивим циљем да их искористе за подривање председника Додика, али да ће једна потпуно нова екипа протежеа, коју је Запад дискретно истренирао, бити уместо њих инсталирана на власт.
http://www.wsws.org/en/articles/2014/02/14/bosn-f14.html
Calls for expanded European Union intervention in Bosnia
By Ognjen Markovic and Paul Mitchell
14 February 2014
The United States, European Union (EU), local politicians and middle class groups are seeking to channel these protests against austerity, unemployment of 40 percent and rampant poverty behind calls for the restructuring of government institutions and economic “reforms.”
Ever since the war in Bosnia and Herzegovina (BiH) was ended by the 1995 US-brokered Dayton agreement, the country has been divided into two semi-independent entities each with its own president, government, parliament and police. The Federation of Bosnia and Herzegovina (FBiH), which comprises 10 administrative regions called cantons, is inhabited mainly by Bosnian Muslims and Bosnian Croats, and the Republika Srpska (RS) is mainly Serb. The country is overseen by an unelected United Nations-appointed High Representative with semi-dictatorial powers, currently the Austrian Valentin Inzko.
Both Inzko and the EU as a whole have come in for increasing criticism from the US for failing to end the deadlock between the two entities and move towards a more unified state.
Shortly after becoming US Assistant Secretary for Europe last October, Victoria Nuland warned Bosnian politicians, “It is well past time for leaders to demonstrate courage and vision, to move past the petty power interests and to build a modern, unified nation worthy of the talents and aspirations of all three communities.
“If these leaders continue to block their country’s path to the EU and to NATO membership, Bosnia’s international partners, the US included, should seriously re-evaluate our approach.”
One newspaper reported how “officials, diplomats and observers in Sarajevo readily say, US officials—chief among them Nuland—are deeply frustrated with the EU’s diplomacy in Bosnia.”
The protests, nearly all of which occurred in FBiH, have led to the resignation of four cantonal government heads and various other officials, but the FBiH federal government and FBiH Prime Minister Nermin Niksic remain in office despite demands they resign. Niksic announced that elections planned for October will be brought forward.
The FBiH political elite are so badly discredited that the police reportedly cannot even guarantee their safety. FBiH presidency members Zeljko Komsic and Bakir Izetbegovic were advised on Monday morning, when they appeared for work in the badly damaged presidency building in Sarajevo, to return home before the new protest scheduled for noon that day started.
The protests in Bosnia have stunned the EU. Talks between the bloc’s 28 foreign ministers in Brussels on Monday were forced to include them in the discussion, even though it was not on the original agenda.
“What happened in Bosnia is a wake-up call,” British Foreign Secretary William Hague told reporters. “We need to focus more efforts on helping Bosnia towards the EU, towards NATO membership.”
The European Parliament’s lead negotiator on Bosnia and Herzegovina, German Christian Democrat MEP Doris Pack, said the failure of Bosnia to develop a common state had helped fuel unrest. EU foreign policy chief Catherine Ashton said, “There are many leaders in Bosnia-Herzegovina and it is time that they demonstrate leadership, and we will support them in that.”
An EU political delegation will visit Bosnia within a week.
High representative Inzko declared, “If it comes to escalation we would have to consider the intervention of EU forces. Currently, we do not have such intention.” He later backtracked, claiming he was speaking hypothetically.
However, Inzko’s outburst suggests this option is being seriously deliberated. Himzo Selimovic, director of Directorate for Coordination of Police Bodies, speaking after last Friday’s protests said, “The international community and the EU should consider [deploying] international military forces in BiH if this occurs again.”
Leading Bosnian politicians have claimed that protests were imported and instigated from the outside, and aim to destabilize only the Bosnian Muslim part of the country. Niksic said it was “obvious someone is orchestrating, directing and ordering the demonstrators what to do.”
An announcement by the Association of War Veterans, published and obviously endorsed by Niksic’s Social Democratic Party, declared, “These are no spontaneous protests of socially endangered categories of people, but well-thought-out operations against the BiH state. In this case, the orders come from SANU [Serbian Academy of Science and Arts] and the Serbian government.”
In reply, the RS president said, “It is obvious that the economic and social problems in the Federation were not the only reason the buildings of three cantonal governments were set on fire, but that this is a political project intended to transfer the escalation of events in the Federation to Republika Srpska.”
Protests have continued this week. On Monday, in Sarajevo, demonstrators carried banners that read, “You have been stealing from us for 20 years and now it is over,” “Courts, police, all protecting the gang in power,” “Gang, resign,” and “We want the names of billionaires.” In other cities they declared, “No more luxury at the people’s expense,” “Hooligans are in power,” “Employer – slaveholder, worker – slave.” There are reports of villas and residences of the politicians and the rich having been set fire to.
Middle-class groups with semi-anarchist conceptions and generally reformist agendas are dominating the “citizens’ plenums” that have emerged such as that in Tuzla, the former industrial town in the north where the protests originated. On February 11, the fifth session of the Tuzla plenum was held in the People’s Theater and was filled to overflowing by workers and youth seeking a political solution to the crisis in Bosnia.
Much as was the case with the Occupy Movement internationally, or the Spanish Indignados, these forums are used to stifle political discussion in order to prevent the working class from turning consciously to socialism. They use the deep hatred of all bourgeois political parties to exclude any political tendency, in effect acting as the last line of defence for capitalist rule. A call for the first meeting of the Sarajevo plenum held on February 12 stated at the outset, “Everyone is welcome, EXCEPT MEMBERS OF POLITICAL PARTIES” (original caps).
In questi giorni la Bosnia, uno dei paesi più poveri di tutto il continente europeo con la disoccupazione reale tra il 40 e il 50%, un abitante su 5 al di sotto della soglia di povertà e i salari medi che si aggirano sui 300/400 euro, ha colto tutti di sorpresa.
La scorsa settimana le proteste popolari contro i governi locali e quello federale, originate dalla rabbia di migliaia di operai lasciati senza lavoro, senza sussidio e senza pensione da un truffaldino processo di privatizzazione delle aziende pubbliche che le ha mandate in malora, aveva assunto una forma durissima e violenta: assalti e incendi di sedi istituzionali e governative e scontri con la polizia in decine di città di tutta la federazione.
Calate di intensità e anche in termini di partecipazione, comunque le proteste popolari contro privatizzazioni, povertà e corruzione della classe politica sono continuate anche negli ultimi giorni in diversi centri della Bosnia, in alcuni dei quali i dimostranti stanno costituendo le ‘assemblee dei cittadini’.
Ieri A Tuzla, l’ex città industriale del nord dove ha preso avvio la protesta, mentre i rappresentanti dell'assemblea stavano discutendo con il consiglio cantonale le proposte per la formazione di nuovo esecutivo di carattere ‘tecnico’ oltre 300 operai delle aziende privatizzate e poi fatte fallire da manager incompetenti e corrotti hanno manifestato davanti al Tribunale. Tra i dimostranti circolavano denunce sulle privatizzazioni criminali, sulle connivenze tra la 'mafia dei fallimenti' e la giustizia, e anche sul ruolo avuto dai politici nelle privatizzazioni illegali. In seguito, i manifestanti sono andati a protestare davanti alla sede dei sindacati per criticarne l’assenza dalle lotte e la complicità con governi e classe imprenditoriale.
Manifestazioni ieri si sono svolte anche in altre località della Federazione Bh (entità a maggioranza croato musulmana di Bosnia) come Zivinice, Kalesija, Kakanj, Cazin, mentre a Bihac le proteste si sono placate da quando, tre giorni fa, si è dimesso il premier del cantone Hamdija Lipovaca.
Alcune centinaia di persone hanno manifestato invece a Zenica, invitando i cittadini a partecipare all'assemblea convocata per oggi mentre assemblee di cittadini sono state convocate per il pomeriggio di ieri a Bugojno, Mostar e a Sarajevo, dove circa duecento dimostranti hanno manifestato sotto la pioggia e su uno degli striscioni si leggeva "Non c'è la neve, avete rubato pure quella".
Recita il manifesto reso noto dall'assemblea dei cittadini di Brcko martedì sera: "Dietro di noi non c'è nessun partito od organizzazione, ma le umiliazioni di anni, fame, impotenza e disperazione".
Tra lunedì e martedì a migliaia i manifestanti sono scesi in piazza in parecchie città della Bosnia Erzegovina per chiedere la liberazione degli arrestati negli scontri della scorsa settimana, la dimissione dei vari governi e la cancellazione di tutte le privatizzazioni che in questi anni hanno portato allo smantellamento del patrimonio industriale del paese governato da un fiduciario della Nato. "Avete rubato per vent'anni, ora basta" e "Tribunali e polizia proteggono i banditi al potere", erano gli slogan più ricorrenti su cartelli e striscioni esposti a Sarajevo davanti al palazzo del governo della Federazione, in parte incendiato durante una delle manifestazioni del finesettimana. Nella capitale federale ai manifestanti si sono uniti anche molti lavoratori della locale azienda dei trasporti pubblici, anch’essa al collasso.
Interessante segnalare che una cinquantina di persone hanno manifestato nel centro di Belgrado, capitale della Serbia, per esprimere solidarietà e sostegno alla protesta popolare in corso nella confinante Bosnia. 'Coraggio Bosnia, siamo con te', 'Oggi Tuzla, domani Belgrado', 'Stop alla repressione', 'Il capitalismo é in crisi - la repressione poliziesca non lo può salvare' erano alcuni degli slogan gridati o scritti sui cartelli. In una dichiarazione letta ai dimostranti da uno degli organizzatori del presidio è stato sottolineato come i problemi della Bosnia siano comuni a tutti i Paesi dei Balcani, e come sia per questo necessaria una 'alleanza di tutti contro il nemico comune'. 'La lotta comune del popolo é l'incubo dei governi', 'Abbasso l'Unione europea e i loro regimi di tycoon. Abbasso il capitalismo e la privatizzazione. Viva la lotta dei popoli dei Balcani' ha concluso l’appello letto in piazza mentre a poca distanza manifestavano gruppi di ultranazionalisti serbi.
SAOPŠTENJE
povodom masovnih demonstracija u BiH
Savez komunista Bosne i Hercegovine smatra da su protesti započeli i da se nastavljaju zbog nezadovoljstva velike većine građana ekonomskim i socijalnim stanjem u zemlji. Iz tog razloga SK BiH podržava proteste i smatra ih opravdanima. Istovremeno, ukazujemo na nedovoljnu organizovanost koja je dovela do uplitanja u proteste huligana i onih kojima nije stalo do socijalne pravde i blagostanja naroda. Smatramo da plenumi građana, kao poželjna forma neposredne demokratije, treba da iznjedre konkretne zahtijeve čije ispunjenje demonstranti treba da zahtijevaju. Pozivamo građane da ne vjeruju konstruisanim tezama bošnjačkih, srpskih i hrvatskih nacionalista kojima žele da uguše proteste, zadrže vlast i onemoguće utvrđivanje njihove odgovornosti. Pogubno je isticanje političkih zahtijeva poput ukidanja kantona i entiteta, jer se time onemogućava da protesti dobiju opštenarodni karakter, zato se treba ograničiti na ekonomske i socijalne zahtijeve. Međunarodna zajednica koja do sada nije rješavala probleme nego ih je stvarala, ni sada ih neće riješiti, zato treba prestati sa naivnom vjerom u prijateljsku ulogu Međunarodne zajednice.
Davno je primijećeno da nagomilavanje socijalnih nepravdi i zala i uporno odbijanje da oni budu riješeni, na kraju dovodi do eksplozije nezadovoljstva. To se upravo događa u Bosni i Hercegovini. Predugo odlaganje rješavanja ekonomskih i socijalnih problema, uz njihovo stalno umnožavanje, preko noći je dovelo do eksplozije bunta kojoj se niko nije nadao i niko je nije mogao predvidjeti. Nasilje je postalo jedini izduvni ventil. U tom smislu, za njega su suštinski krive političke elite, koje su, zadovoljne postignutim i osvojenim, zatvarale oči pred katastrofalnom ekonomsko-socijalnom slikom društva. S te strane, nasilje koje se događalo nije prosto rezultat djelovanja huligana, kako neki govore, nego je samo materijalizacija dubokih antagonizama u društvu.
Na koncu, i ti huligani, kojih je očigledno bilo među demonstrantima, nisu postali huligani rođenjem, nego ih je društvo takvim načinilo. Dakle, uzroci su opet dublji. Neki kažu da su se u proteste upetljale navijačke grupe i drugi nasilnici. Pa, ako i jesu, sasvim sigurno oni nisu organizovali i osmislili proteste, niti samo oni u njima učestvuju. Osim toga, ako oni pribjegavaju nasilju, mora se postaviti pitanje zašto se ponašaju na takav način. Teško da bi iko smio tvrditi da je to zato što su ti ljudi prosto skloni nasilju, po svojoj prirodi ili porodičnoj istoriji. Prije će biti da ih je društvo učinilo takvima, a da je pribjegavanje nasilju odraz nekih neriješenih životnih problema.
Kad bi problem bili samo huligani, sve bi bilo jednostavno. Ali, zašto se huligani nisu okupili prije mjesec ili dva dana, pa počeli rušiti i paliti? Zar su oni to igdje tako radili? Prosto se dogovorili da se okupe i krenuli u rušenje? Smiješno. Huligani su samo iskoristili situaciju. Oni su se priključili masi demonstranata koji nisu huligani i nemaju nikakve nasilničke porive. Ne treba zaboraviti ono što je bilo prije samo par dana – značajan dio protestanata u Tuzli činili su radnici a ne huligani. Pa i danas i juče, demonstracije se nikako nisu svodile na nasilje huligana. Oni su se prosto umiješali u masu naroda, koja je imala do kraja opravdane porive da učestvuje u demonstracijama.
Ali, sad tu dolazimo do problema spontanosti. Lijepo je kad se narod počne spontano buniti i okupljati, samo je pitanje koliko to može trajati. Upravo je odsustvo vođstva protesta, bilo kakve organizacije koja ih osmišljava, dovelo do toga da se protesti odvijaju stihijno, da u njima prevlada element neosmišljenog, nesvrsishodnog nasilja. Da su protesti imali svoje vođstvo, ono bi ih usmjeravalo i sprečavalo nasilje, ili ga barem ne bi bilo u ovolikoj mjeri.
Dvije kantonalne vlade su pale upravo zato što su se stvari odvijale ovako kako su se odvijale. Mirni protesti ne bi primorali dva kantonalna premijera da se povuku. Oni su to učinili iz straha da se situacija ne zaoštri još više. Tako su protesti postigli vrlo opipljiv uspjeh. I tu dolazimo do ključnog pitanja: šta dalje? Moraće se formirati nove kantonalne vlade.
Ali, njih će formirati predstavnici starih stranaka. Tako, ispada da je jedna vlada samo zato da bi je zamijenila ista takva. Doduše, nove kantonalne vlade će možda promijeniti frazeologiju, možda čak najaviti neke nove mjere. Ali, pošto protesti ne mogu stalno trajati, neće biti nikoga da kontroliše te nove vlade. Sistem je ostao. On čak nije ni reformisan. Samo su promijenjeni njegovi nosioci. I to promijenjeni samo u personalnom smislu. Promijenili su se ljudi, ali su ostale politike. Naravno, ni to nije beznačajno, ako znamo da su vlade dosad bile potpuno neodgovorne i nesmjenjive, osim voljom stranačkih centrala.
U Republici Srpskoj skoro da nije bilo protesta. Nešto malo u Banjoj Luci i još manje u Prijedoru.
To možemo smatrati samo simboličnim. Ipak, premijerka je našla za shodno da izjavi da ne bi bilo dobro da se protesti preliju u Republiku Srpsku. Kao da postoji opasnost da proteste neko uveze u Republiku Srpsku, a građani treba da budu mudri i da tome ne nasjednu. Drugim riječima, premijerka poručuje da nema razloga za proteste u Republici Srpskoj. Međutim, dobro je poznato da u Republici Srpskoj postoje potpuno isti razlozi za proteste i da oni uopšte ne bi bili ni „uvezeni“ ni „preliveni“, već bi predstavljali odraz autentičnog neraspoloženja naroda. Ali, nije ih bilo iz više razloga. Prvi i osnovni je srpski nacionalizam, koji narod u Republici Srpskoj drži u svojevrsnom grču, jer se plaši da ne nasjedne na neku ujdurmu iz Federacije.
Drugo, suviše jaka entitetska i etnička barijera dovodi do toga da se nema u dovoljnoj mjeri osjećaj zajedničkih patnji, zajedničkih problema i, prema tome, zajedničke borbe. Treće, u Republici Srpskoj postoji tiranska vlast, koja drži pod svojom kontrolom i u strahu veliku većinu građana, pa i strah igra značajnu ulogu. Apsolutna dominacija SNSD-a učinila vlast još nedogovornijom nego u Federaciji, u kojoj nijedna partija nema toliku moć da može sama kontrolisati narod.
Kulminacija je prošla, nastupa oseka. To je neminovno iz više razloga. Prvo, neki demonstranti se plaše da i dalje učestvuju u protestima, bilo iz straha za sebe, bilo zato što ne žele da ih neko identifikuje sa nosiocima nasilja. Drugo, dio protestanata može smatrati da su se protesti oteli kontroli i da se mogu pretvoriti u svoju suprotnost ako se nastave odvijati na isti način. Treće, dio demonstranata ne vidi pozitivan ishod koji priželjkuje. Kako proteste dalje razvijati i šta u njima tražiti, to još niko nije definisao, a malo ko to i zna. Nema nikoga ko bi te zahtjeve definisao, a zatim ih saopštio javnosti.
Propuštena je prva prilika, kada protesti još nisu bili začinjeni nasiljem i kada se moglo vidjeti da radnici, pa i sindikalni aktivisti iz baze, kao i pripadnici različitih organizacija, učestvuju u protestima. Oni su morali formirati to aktivističko jezgro protesta, a potom se obratiti i ljudima van svoje sredine, za koje pretpostavljaju da im mogu pomoći u promišljanju zahtjeva protesta. Tako je protest od samog početka mogao biti jasno uobličen.
To ne znači da proteste treba okončati. Njih treba nastaviti, ali bez dosadašnjeg nasilja i sa jasno definisanim zahtjevima. Proteste treba da vodi određeno tijelo, koje će donositi odluke o sadržaju i pravcu protesta, koje će održavati red na protestima i imati svog glasnogovornika.
Prema posljednjim vijestima, protestanti u Tuzli su istakli nekoliko zahtjeva. Dobro je da su zahtjevi istaknuti, mada sa nemalim zakašnjenjem. Čitajući ih, vidimo da se radi o zahtjevima koji su ekonomsko-socijalne prirode, da se traži poštovanje radničkih prava, vraćanje fabrika radnicima i poništenje određenog broja privatizacija. Takođe, vidimo da se te privatizacije odnose na tuzlanska preduzeća, što znači da nema nikoga ko koordinira proteste u više gradova i osmišljava zajedničke zahtjeve. Treba primijetiti da su istaknuti zahtjevi suviše uopšteni i da ni samim protestantima nije sasvim jasno šta i kako treba raditi. Ovo će posebno dočekati političke elite, koje će zahtjeve proglasiti demagoškim.
Što se tiče zahtjeva, neki od njih bi mogli glasiti:
1. Uvođenje progresivnih poreza na svim nivoima na kojima se vrši oporezivanje;
2. Uvođenje diferencirane stope PDV-a, uz nultu stopu za određene proizvode;