70-a godišnjica oslobođenja Beograda

Nakon dužeg perioda prešućivanja događaja, ovogodišnje obilježavanje jubilarne 70-e godišnjice oslobođenja beograda u II sv. ratu imalo je sadržajnu i vremensku širinu, trajalo je nekoliko dana, sastojalo se od više različitih manifestacija, a pojedini segmenti proslave odjeknuli su i daleko izvan granica Srbije.
Između niza manifestacija među najznačajnije spadaju: vojna parada održana u četvrtak 16. oktobra i dolazak predsjednika Ruske federacije Vladimira Putina, svečana akademija održana u Sava centru u nedelju 19. oktobra i završni čin polaganja vijenaca i cvijeća brojnih delegacija na spomen groblju poginulih u akciji oslobađanja u ponedeljak 20. oktobra.
O samoj vojnoj paradi i posjeti Vladimira Putina već je dosta toga rečeno i napisano u bližem i daljnjem okruženju. Stoga ću se u ovom osvrtu fokusirat na ostale dvije značajne manifestacije: svečanu akademiju u Sava centru, na način kako je predstavljena i polaganje vijenca na spomen groblju.
Svečana akademija posvećena oslobođenju Beograda održana je u prepunoj velikoj koncertnoj dvorani, pred više od 3000 prisutnih predstavnika političkog i javnog života zemlje domaćina, predstavnika diplomatskog kora zemalja saveznica iz II sv. rata i više stotina delegata iz svih nekadašnjih jugoslavenskih republika. Dvorana nije bila dekorirana nikakvim obilježjima, koji bi ukazivali o kakvoj se manifestaciji radi.

Udarni dio akademije bio je muzičko-scensko-filmski spektakl na tri monitora, koji su pratili priču glavnog junaka učesnika borbi za oslobođenje grada, trećeg u generaciji iste porodice o kojoj je bila riječ. Nakon toga slijedio je izlazak na scenu 41 živućeg učesnika borbenih operacija za oslobođenje Beograda, koje su pozdravili beogradski gradonačelnik Siniša Mali i ministar unutrašnjih poslova Nebojša Stefanović. Obojica su se nakon toga obratili prisutnima. Spektakl je režirao poznati glumac Dragan Bjelogrlić.
Prilikom obraćanja prisutnima spomenuti dvojac nijednom nije spomenuo izraz „partizani“, „narodnooslobodilačka borba“, „revolucija“, „komunisti“, ili „“vrhovni komandant, maršal Jugoslavije Josip Broz Tito“. Ništa od navedenog nije spomenuto niti u scensko-filmskom dijelu akademije. Ali su prisutni imali priliku čuti pojam „ravnogorac“ i „crveni“, time da se ovo „crveni“ nije odnosilo na partizane, već na pripadnike sovjetske armije.

Prema ministru Stefanoviću, važnu ulogu u oslobađanju Beograda imala je „naša narodna vojska“, zajedno sa sovjetskim suborcima, a pobjedu su tada izvojevali „naši i sovjetski junaci“.

U video zapisu moglo se u par navrata uočiti nekoliko jugoslavenskih zastava sa crvenom zvijezdom, u statičkoj formi, dok su u dinamičkoj formi dominirale sovjetska i srpska bez zvijezde. Spektakl završava dovođenjem na pozornicu sovjetske i srpske zastave.

Ukupno uzevši, bila je to čudna mutacija originala sovjetske komponente i kastrirane jugoslavenske komponente, jedne povijesne cjeline. Zbog čega jedan dio prisutnih nije mogao obuzdat ogorčenost, pa su se čuli i povici nezadovoljnih.

To je samo jedan od pokazatelja u nizu koji potvrđuje da je na djelu kontrarevolucija, koja je pokrenuta sa secesijom 90-ih, kada su pobijedile one snage koje su u II sv. ratu poražene, a kako povijest pišu pobjednici, onda nam mora biti razumljivo otkuda falsificiranje i revizija povijesti.

Organizator si je dozvolio još jedan propust, koji spada u domenu najblaže rečeno opće pristojnosti. Među više od tri hiljade uzvanika na akademiji, bilo je i nekoliko stotina iz svih republika sa jugoslavenskog prostora i svi smo bili sa urednim pozivnicama. Samo iz Hrvatske i Slovenije došla su po dva autobusa iz svake, uz neutvrđeni broj osobnih automobila. Neki su došli zbog značaja manifestacije. Bilo je i onih čija je rodbina učestvovala u borbama za oslobođenje grada, od kojih su neki položili i svoje živote. Organizator, a ni mainstream mediji nisu ni riječju spomenuli njihovo prisustvo, što je u suprotnosti sa opće prihvaćenim uzancama protokolarnog i civilizacijskog ponašanja. Ali prešućivanje prisustva tolikog broja gostiju, kompromitira dobro poznatu poslovičnu srpsku gostoljubivost.

U ponedeljak 20. oktobra na memorijalnom groblju odana je pošta borcima Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije i Crvene armije poginulima u borbama za oslobođenje Beograda. Atmosfera se razlikovala od one na akademiji prethodnog dana. Osim protokolarnog sastava, predstavnika državnih institucija, vijence su položili i ambasadori Rusije, Azerbejđana, Belorusije i Ukraine, kao i neutvrđen broj pojedinaca i grupa sa šireg jugoslavenskog prostora, među kojima i pripadnici tri komunističke partije iz Srbije, sa prigodnim zastavama i transparentima.

Događaji tokom višednevnog obilježavanja godišnjice oslobođenja Beograda, upućuju na rascjep koji vlada u srpskom društvu, ali Srbija u tome nije izuzetak. Kontrarevolucionarni se procesi sprovode u svim republikama nekadašnje Jugoslavije, samo što je to u Hrvatskoj i Srbiji puno izraženije.

BITKA ZA OSLOBOĐENJE BEOGRADA

Bitka za oslobađanje samog Beograda trajala je od 14. Do 20. X 1944. godine i predstavljala je prekretnicu u dotadašnjem načinu ratovanja. Bila je to prekretnica kada je Narodno oslobodilačka vojska Jugoslavije iz gerilske vojske prešla u snažnu armiju.
Snage NOVJ prikupljene su u osam divizija sa oko 40.000 boraca, sa sovjetske strane učestvovao je 4. Gardijski mehanizirani korpus, također sa 40.000 boraca. Njemačka obrana raspolagala je sa 55.000 vojnika.

U borbama je poginulo približno 2.953 boraca NOVJ i 976 boraca Crvene armije. Na strani neprijatelja bilo je oko 25.000 poginulih. Zbog iskazane hrabrosti 13 pripadnika Crvene armije proglašeno je narodnim herojima Jugoslavije.
 
Vladimir Kapuralin (predsjenik SRP-a)