Dobro dosli na J U G O I N F O !


JUGOINFO e' il bollettino sulla Jugoslavia ed i Balcani curato dal
COORDINAMENTO NAZIONALE PER LA JUGOSLAVIA - https://www.cnj.it
(vedi archivio: http://it.groups.yahoo.com/group/crj-mailinglist/)

Con piu' di 400 iscritti, il notiziario JUGOINFO rappresenta una
delle voci piu' riconosciute della informazione sulle questioni
internazionali da una prospettiva antimperialista nel panorama
italiano: una voce autogestita, effettivamente autonoma da
logiche istituzionali e "jugo-liquidazioniste" di qualsiasi tipo.
La nostra attivita' di informazione via internet continua
ininterrottamente (seppur con diverse denominazioni) dal 1997.
Essa puo' continuare solo con il vostro sostegno.
SOTTOSCRIVETE per JUGOINFO e per le altre attivita' del
Coordinamento Nazionale per la Jugoslavia usando il:
Conto Bancoposta n. 47595665
intestato ad Anita Krstic, Milano.
Causale: sostegno per Jugoinfo

Per contattarci: j u g o c o o r d @ t i s c a l i . i t


JUGOINFO is the bulletin on Yugoslavia and the Balkans edited by the
ITALIJANSKA KOORDINACIJA ZA JUGOSLAVIJU - https://www.cnj.it
(see archive: http://it.groups.yahoo.com/group/crj-mailinglist/)

With more than 400 subscribers, the newsletter JUGOINFO is one
of the most appreciated voices of information on international
issues from an anti-imperialistic perspective on the Italian scene:
ours is a self-managed activity, really independent from
institutional and "jugo-liquidationist" logics of any kind.
Our effort to keep you informed through the net is continuing
without interruption (even if under different denominations)
since 1997. This has a chance to go on only if you support us.
MAKE A DONATION for JUGOINFO and the other activities of the
Coordinamento Nazionale per la Jugoslavia by contributing to:
Conto Bancoposta n. 47595665
intestato ad Anita Krstic, Milano.
Causale: sostegno per Jugoinfo

For any contacts: j u g o c o o r d @ t i s c a l i . i t


GRAZIE / HVALA / THANKS

Kosmet:

1. Disastro in Kosovo

Da "Liberazione" ed "Il Manifesto" sui terroristi pan-albanesi --
quelli incriminati all'Aia e quelli nominati "capi di governo" con il
beneplacito occidentale...

2. Links - da Osservatorio Balcani

3. Links - EN FRANCAIS

4. Dispacci ANSA

(a cura di IS)


=== 1 ===

da liberazione, 23/11/2004

Kosovo, corteo per i leader Uck accusati di crimini

Migliaia di kosovari di etnia albanese hanno manifestato per le vie di
Pristina a sostegno ai tre ex leader dell'Esercito di Liberazione del
Kosovo (Uck) che si ribellarono al governo serbo nel 1998-1999,
accusati per crimini di guerra. Fatmir Lumaj, Isak Musliu e Haradinaj
Balaj sono i primi albanesi kosovari ad essere comparsi davanti al
Tribunale dell'Aia per Crimini di Guerra nell'ex Jugoslavia. Sono
accusati di tortura e di aver ucciso 22 serbi e civili di etnia
albanese nel campo di detenzione di Lopusnik durante le operazioni di
guerra che hanno portato al ritiro delle forze serbe dalla provincia,
sotto l'amministrazione dell'Onu dal 1999. Le organizzazioni dei
veterani di guerra che hanno indetto la protesta hanno chiesto agli
uffici pubblici e alle fabbriche del Kosovo di interrompere le attività
dalle 11 alle 13 per permettere ai lavoratori di partecipare alla
manifestazione in «difesa dei valori della guerra condotta dall'Uck».

---

il manifesto - 28 Novembre 2004
ELEZIONI

Disastro in Kosovo

TOMMASO DI FRANCESCO

Il portavoce dell'Onu Jeff Bieley, a metà settimana, è stato
ponziopilatesco: «Non possiamo bloccare la nomina a premier in Kosovo
di Haradinaj. Andrebbe a discapito della democrazia...»; ma solo due
giorni prima Javier Solana, l'Alto rappresentante Ue per la politica
estera, aveva seccamente commentato: «Se il premier si deve presentare
al Tribunale dell'Aja non è certo nella migliore condizione per
applicare le norme a cui si richiama l'Unione europea». Una rivolta
contro la nomina è venuta sia dai partiti kosovaro-albanesi, sia dal
nuovo governo filo-occidentale di Belgrado. Alla base del nuovo caos
per la politica occidentale in Kosovo c'è il disastro delle elezioni
etniche del 23 ottobre scorso, avallate dalla comunità internazionale.
I risultati hanno dato la vittoria alla Lega democratica (Ldk) di
Ibrahim Rugova con il 45,30%, secondo il Partito democratico (Pdk) del
premier Bajram Rexhepi e dell'ex leader dell'Uck Hasim Thaqi con il
28,65%, solo terzo l'Aak dell'ex capo militare Ramush Haradinaj con
l'8,28%, quarto il nuovo movimento «Ora» dell'intellettuale-magnate
Veton Surroj con il 6,26%. Rugova ha vinto, ma in calo sul 2001 (aveva
più del 47%), conquistando solo la maggioranza relativa. Fatto più
grave, sul milione e 300mila albanesi aventi diritto, ha votato solo il
49-50%, la metà degli albanesi. Mentre i serbi hanno boicottato il voto
per protesta contro la pulizia etnica in corso da 5 anni - e tornata
visibile con i pogrom di marzo, l'uccisione di 32 persone e la
distruzione di altri 30 monasteri ortodossi. Il tutto a pochi mesi -
giugno del 2005 - dalla verifica degli accordi di pace di Kumanovo che
dovrebbero avviare l'autonomia della regione confermandone però
l'appartenenza alla Serbia. E Kofi Annan ha già respinto ogni pressione
per cambiarne ora lo status. Ma ecco che diventa premier a Pristina
l'uomo peggiore. La decisione è frutto di un accordo elettorale tra il
«moderato» Rugova e Haradinaj. Proprio negli stessi giorni in cui
Ramush Haradinaj è stato interrogato dal Tribunale dell'Aja per crimini
di guerra contro i serbi commessi nel 1998, prima della guerra
«umanitaria» della Nato, e nel 1999. Il 15 novembre si è aperto infatti
all'Aja il processo a tre uomini legati ad Haradinaj accusati di
«uccisioni, trattamenti crudeli, atti disumani» commessi contro civili
serbi e albanesi moderati detenuti nel campo di prigionia aperto dalle
milizie dell'Uck nella località di Lapushnik.

Appare chiaro che la coalizione voluta a tutti i costi da Rugova - a
cui l'ex Uck nel dopoguerra ha ucciso molti consiglieri - è
spaventosamente debole all'interno e impresentabile fuori. Può infatti
contare nel nuovo parlamento etnico su una maggioranza risicata di 62
voti su 120. «L'accordo sul nuovo governo rimanderà semplicemente la
crisi di poche settimane o mesi ed avrà conseguenze negative sui
processi previsti per il prossimo anno», ha accusato il movimento di
Veton Surroj che ha auspicato un intervento - mai arrivato -
dell'amministratore Unmik Jessen Petersen. Da Belgrado, il nuovo
premier Boris Tadic ha tuonato contro i «due pesi e due misure»: in
Bosnia, il rappresentante della comunità internazionale Ashdown
allontana dalla vita politica della Repubblica serba chi è solo
sospettato di contatti con i criminali di guerra. E denuncia Neboisha
Covic, coordinatore per il Kosovo del governo serbo: «E' un gioco
politico per poterlo poi assolvere da un eventuale processo una volta
diventato premier». «Immaginate che cosa accadrebbe se un simile
personaggio - ha concluso provocatoriamente Covic - diventasse premier
in Serbia?».


=== 2 ===

Links - da Osservatorio Balcani

---

Mr Privatizzazioni (mancate) va via dal Kossovo

23.11.2004 scrive Alma Lama - Un anno fa aveva bloccato il processo
di privatizzazioni in Kossovo. Da allora un duro braccio di ferro tra
lui e le autorità kossovare che lo accusavano di fare il gioco di
Belgrado. Ora Nicholas Lambsdorff è stato obbligato da Soren Petersen,
a capo dell’UNMIK, a gettare la spugna. (...) Lambsdorff, che è a capo
anche della Kosovo Trust Agency (KTA), istituzione che si occupa in
modo specifico di privatizzazioni, ha sospeso le vendite in attesa che
la situazione si chiarisse. (...) Esistono problemi di proprietà legati
allo scontro in atto tra autorità kossovare e Belgrado. Quest’ultima
afferma che le aziende sarebbero di proprietà dell’Unione Serbia e
Montenegro del quale formalmente il Kossovo è ancora parte. In effetti
proprio Belgrado possiede la maggior parte dei documenti relativi alle
aziende pubbliche del Kossovo. I kossovari però contestano di essere
stati cacciati tutti dal proprio lavoro nel 1990 [SIC - quando
viceversa furono i nazionalisti pan-albanesi ad incominciare la
politica del "boicottaggio". IS] e che successivamente molti di quei
documenti sono stati falsificati.

[NOTA: la materia del contendere riguarda i beneficiari della rapina
delle risorse del Kosovo, e non le privatizzazioni in quanto tali. In
questo senso, ed in un'ottica antiliberista, l'articolo di Osservatorio
Balcani e' fuorviante e va letto "tra virgolette". IS]

http://www.osservatoriobalcani.org/article/articleview/3651/1/51/

Vedi anche:
Kossovo: privatizzazioni, paura di procedere
http://www.osservatoriobalcani.org/article/view/2652
Kossovo: stop and go alle privatizzazioni
http://www.osservatoriobalcani.org/article/view/2545
Kossovo: grande impresa? Un'illusione
http://www.osservatoriobalcani.org/article/view/1962
Privatizzazioni in Kossovo, una rapina?
http://www.osservatoriobalcani.org/article/view/922
Steiner: le privatizzazioni in Kossovo devono andare avanti
http://www.osservatoriobalcani.org/article/view/839

---

Shqipe e il Kosovo: un ricordo del 2000

18.11.2004 - Shqipe Habibi, kossovara, è stata rapita lo scorso 28
ottobre assieme a due colleghi in Afghanistan mentre vi si trovava per
conto delle Nazioni Unite. Non è stata ancora rilasciata. Carolina
Zincone, un’amica che ha lavorato con lei, racconta dei mesi trascorsi
insieme in Kosovo.

http://www.osservatoriobalcani.org/article/articleview/3646/1/51/

Scandalo in Albania, Premier accusato di traffico d’armi

18.11.2004 scrive Indrit Maraku - Uno scandalo dai contorni poco
chiari vede coinvolto il premier Fatos Nano, accusato di traffico
d’armi da un deputato, Nikolle Lesi, editore del quotidiano “Koha
Jone”. La vicenda finisce in parlamento e il premier in procura

http://www.osservatoriobalcani.org/article/articleview/3649/1/51/

Il Kosovo divide i Serbi

26.11.2004 Da Belgrado, scrive Danijela Nenadić
Continuano ad essere incerti i passi da fare dopo il boicottaggio
elettorale della maggioranza dei Serbi del Kosovo. Indecisioni che si
riflettono anche sul potere di Belgrado, dove prosegue il disaccordo
tra il premier e il presidente

http://www.osservatoriobalcani.org/article/articleview/3664/1/51/

Carpentiere, marinaio, guerrigliero ... primo ministro, criminale di
guerra?

19.11.2004 - Il tribunale dell’Aja sta compiendo indagini su Ramush
Haradinaj, che in questi giorni potrebbe diventare il prossimo Primo
ministro del Kossovo. Un articolo tratto da TOL [e completamente
schierato sulle posizioni del separatismo pan-albanese. IS]

http://www.osservatoriobalcani.org/article/articleview/3645/1/51/


=== 3 ===

Links - EN FRANCAIS

---

Signez la déclaration pour le Kosovo !
http://www.gael.ch/collectif/pages/declaration04.html

Comité pour la paix en ex-Yougoslavie
http://www.gael.ch/collectif/

Liste de diffusion : Damnés du Kosovo
http://www.gael.ch/collectif/damnes/inscriptions.html

---

Interviews réalisés au Kosovo après plus de 5 ans "d'action
pacificatrice" de la communauté internationale
http://www.csotan.org/Kosovo2004/textes.php?type=Interviews

- Entretien avec Gušani Skender, Leposavic 14 août 2004

M. Gušani Skender, membre de l'Union des Roms de l'ex-Yougoslavie en
Diaspora (URYD) Responsable du camp de déplacés roms à Leposavic (nord
Kosovo).

- Entretien avec Oliver Ivanovic, Mitrovica 14 août 2004

Quelques semaines après cet entretien, Ivanovic devenait le principal
responsable serbe du Kosovo à appeler sa communauté à voter lors des
élections parlementaires du 23 novembre.

- Entretien avec Marek Nowicki, Pristina 16 août 2004

Nous avons rencontré Marek Nowicki dans ses bureaux de Pristina le 16
août 2004. Le Polonais, ancien dissident, dirige l'Ombudsperson
Institution in Kosovo , une équipe de quelques dizaines de personnes,
essentiellement des Kosovars, chargée de centraliser et de répondre aux
plaintes des citoyens envers les autorités locales ou internationales.

- Entretien avec Sava Janjic, Visoki Decani 21 août 2004

Référence morale pour de nombreux Serbes, figure emblématique d'un
clergé enraciné dans l'histoire de son peuple et tourné vers un avenir
des plus incertains, le père Janjic nous a livré sa vision de la
situation actuelle au Kosovo.

http://www.csotan.org/Kosovo2004/textes.php?type=Interviews

---

DANS LE SITE ANTI-YOUGOSLAVE "COURRIER DES BALKANS":

TPI : premier procès d’anciens guérilleros albanais de l’UCK

Le procès de trois anciens membres de l’Armée de libération du Kosovo,
accusés d’avoir battu et assassiné, en 1998, des Serbes et des
«collaborateurs» albanais dans le camp de prisonniers de Lapusnik a
commencé le 15 novembre. Les accusés nient toute participation dans les
meurtres et les mauvais traitements. Le procès va-t-il remettre le feu
aux poudres au Kosovo ?

http://www.balkans.eu.org/article4790.html

Kosovo : l’écrivain Cosic plaide encore une fois pour le partage
ethnique

http://www.balkans.eu.org/article4784.html

TPI : le Kosovo sous le choc des arrestations

http://www.balkans.eu.org/article2725.html

Kosovo : trois anciens combattants de l’UCK à La Haye

http://www.balkans.eu.org/article2719.html

Kosovo : d’anciens commandants de l’UCK inculpés de crimes de guerre

http://www.balkans.eu.org/article2038.html

Après les procès d’anciens combattants de l’UCK : " les Kosovars
doivent eux aussi affronter leurs démons "

http://www.balkans.eu.org/article3391.html

Kosovo : l’ombre d’Interpol plane sur les anciens dirigeants de l’UCK

http://www.balkans.eu.org/article3748.html

Transition économique au Kosovo : un processus bloqué

http://www.balkans.eu.org/article4443.html


=== 4 ===

TPI: DOMANI PRIMO PROCESSO CONTRO TRE ALBANESI DEL KOSOVO

(ANSA) - BRUXELLES, 14 NOV - Si aprira' domani all'Aja, davanti al
Tribunale internazionale per la ex Jugoslavia, il primo processo della
storia del Tpi contro tre albanesi del Kosovo, accusati di crimini di
guerra e di crimini contro l'umanita' commessi durante il conflitto con
le forze serbe, negli anni 1998-1999. I tre imputati sono Fatmir Limaj,
33 anni, Haradin Bala, 57, e Isak Musliu, 34. Tutti e tre sono accusati
di ''uccisioni, trattamenti crudeli, torture e atti inumani'' commessi
contro civili serbi e albanesi del Kosovo detenuti in un campo di
prigione della guerriglia albanese dell'Uck a Lapushnik, nella parte
orientale del paese. (ANSA). OS
14/11/2004 12:39

TPI: APERTO PRIMO PROCESSO AJA CONTRO TRE ALBANESI KOSOVO

(ANSA) - BRUXELLES, 15 NOV - Si e' aperto oggi davanti al Tribunale
internazionale per la ex Jugoslavia il primo processo della storia
della Corte dell'Aja contro tre albanesi del Kosovo, accusati di
crimini di guerra e contro l'umanita' commessi durante il conflitto con
le forze serbe, negli anni 1998-1999. I tre imputati sono Fatmir Limaj,
33 anni, Haradin Bala, 57, e Isak Musliu, 34. Tutti e tre sono accusati
di ''uccisioni, trattamenti crudeli, torture e atti inumani'' commessi
contro civili serbi e albanesi del Kosovo detenuti in un campo di
prigionia della guerriglia albanese dell'Uck a Lapushnik, nella parte
orientale del paese. Nell'udienza di oggi, i tre sono apparsi distesi e
hanno salutato i familiari, oltre a prendere appunti delle accuse
lanciate dal procuratore, per il quale Limaj, Bala e Musliu ''hanno
partecipato a sevizie e torture inflitte contro i detenuti dei campi,
dove i prigionieri vivevano in condizioni inumane''. (ANSA) RIG
15/11/2004 16:22

KOSOVO: EX CAPO GUERRIGLIA DIVENTA PRIMO MINISTRO

(ANSA) - PRISTINA, 17 NOV - L'ex comandante della guerriglia albanese,
Ramush Haradinaj, si appresta ad essere nominato primo ministro del
nuovo governo del Kosovo. La notizia e' stata comunicata a Pristina
dalla Lega democratica (Ldk) del presidente Ibrahim Rugova, che alle
ultime elezioni politiche ha conquistato la maggioranza relativa in
parlamento e che insieme all'Alleanza per il futuro del Kosovo (Aak)
costituisce il nuovo esecutivo. La scelta di Haradinaj, che costringe
per la prima volta all'opposizione il Partito democratico (Pdk) del
premier uscente Bajram Rexhepi (seconda forza politica della
provincia), ha colto di sorpresa gli osservatori internazionali,
impegnati a seguire le vicende giudiziarie di Haradinaj interrogato
pochi giorni fa dal tribunale dell'Aja che indaga sui crimini di guerra
in Kosovo. Per la fine di dicembre il procuratore Carla Del Ponte ha
annunciato una lista di nuovi incriminati, fra i quali finora si
riteneva potesse esserci proprio Haradinaj. La sua nomina a capo del
governo potrebbe ora scompaginare le strategie giudiziarie dell'Aja. La
nuova coalizione di governo potra' contare su una maggioranza
particolarmente risicata, con appena 62 voti su 120. La verifica della
nomina resta ora nelle mani del parlamento che dovra' votare la
fiducia.(ANSA) BLL
17/11/2004 19:56

[ Bodo Hombach, ex inviato tedesco per i Balcani, e' proprietario della
editrice Westdeutsche Allgemeine Zeitung (WAZ), che da qualche anno
controlla tante testate balcaniche, compresa la belgradese "Politika" e
la rumena "Romania Libera"... ]

http://www.jungewelt.de

jW, 29.11.2004

Bodo Hombach beim Balkan-Monopoly

Unter Führung des schwergewichtigen Sozialdemokraten hat sich das
Imperium der Westdeutschen Allgemeinen Zeitung marktbeherrschend
ausgedehnt


"Hinter der WAZ steht die deutsche Politik und die deutsche Industrie,
stehen ihre Interessen auf dem Balkan. Dort unten gibt es sehr
interessante Rohstofflager ... " (Michael Dichand im Interview mit der
jungen Welt)


Der WAZ-Konzern mit Sitz in Essen macht einen Gesamtumsatz von knapp
zwei Milliarden Euro jährlich. Der Medienriese gibt nach eigenen
Angaben rund 30 Zeitungen und über 500 Zeitschriften und
Anzeigenblätter heraus. Die vor allem im Printgeschäft erwirtschaftete
Rendite ist deutlich überdurchschnittliche und soll selbst in den
jüngsten Krisenjahren noch über 10 Prozent vom Umsatz betragen haben.
Das ist auch Resultat der eisernen Sparpolitik der Konzernführung – vor
allem im Stammland Nordrhein-Westfalen wurden immer wieder Stellen
abgebaut. Wegen der wachsenden Aktivitäten in Osteuropa (dazu gleich
mehr) ist die Gesamtzahl der Mitarbeiter dennoch gestiegen und liegt
aktuell bei etwa 14 000 Beschäftigten. Da der Trust nach wie vor die
Bilanz nicht veröffentlicht, bleibt allerdings offen, welche
Unternehmen bei diesen summarischen Angaben berücksichtigt sind.


Kartellamt contra WAZ

Was unter Regie von WAZ-Geschäftsführer Bodo Hombach im Inland
getrieben wird, hat der Medienwissenschaftlers Horst Röper
(Formatt-Institut) auf einer Website der ARD beschrieben: "Der
WAZ-Konzern gehört zu jenen Großverlagen, die sich intensiv für eine
Novellierung des Kartellrechts einsetzen und sich davon eine deutliche
Deregulierung erhoffen. Vermutlich hat kein anderer Verlag so häufig
Probleme mit dem Bundeskartellamtgehabt und seine Interessen durch die
gerichtlichen Instanzen verfochten wie der WAZ-Konzern. In den meisten
Fällen behielt allerdings das Kartellamt das letzte Wort, so auch in
Bezug auf eine Anteilsreduzierung bei der Ostthüringer Zeitung in Gera.
Derzeit gehört die Zeitung aber immer noch vollständig zum Konzern. Das
Bundeskartellamt hat den Teilverkauf angemahnt und ein Zwangsgeld, ein
selten genutztes Instrument, angedroht."
(http://www.ard-werbung.de/showfile.phtml/roeper.pdf?foid=5452)


Wildwest in Deutsch-Südost

Wie das deutsche Großkapital insgesamt ist die WAZ in zunehmendem Maße
auf den Weltmarkt orientiert: Nach Angaben von Geschäftsführer Erich
Schumann lag der Auslandsumsatz im Jahr 2002 bei 43 Prozent des
Gesamtumsatzes. Da im Inland zuletzt keine größeren Aufkäufe mehr
getätigt wurden, dürfte sich der Auslandsanteil noch weiter erhöht
haben, denn insbesondere in Südosteuropa hat der Konzern weitere
Zukäufe getätigt und dürfte dort inzwischen marktbeherrschend sein.

Die WAZ ist auf dem Balkan in Bulgarien, Kroatien, Serbien-Montenegro
und Rumänien präsent und mischt seit zwei Jahren in drei Tageszeitungen
in Mazedonien mit, die den in dem kleinen Land tonangebend sind. In der
nordserbischen Vojvodina wurde 2003 die wichtigste Zeitung übernommen
und damit die Position im Land weiter ausgebaut – schon vorher hielten
die Westdeutschen 50 Prozent Beteiligung an der führenden serbischen
Tageszeitung Politika. Zudem hat sich der Konzern seit kurzem erstmals
in Griechenland engagiert.

Als Koordinator des Balkan-Stabilitätspaktes, der unter NATO-Regie nach
dem Jugoslawien-Krieg 1999 abgeschlossen wurde, konnte Hombach
Geldmittel in Milliardenhöhe dirigieren. Ob er diese Machtposition
genutzt hat, um den deutschen Presseeinfluß in der Region durch
günstige Zukäufe zu erhöhen, sollte besser nicht behauptet werden –
die WAZ und Hombach haben gegen die junge Welt Prozesse angestrengt
(vgl. jW vom xy). Ebenfalls teuer könnte es werden, würde jemand
insinuieren, die WAZ und Hombach hätten sich in Kroatien über
Kooperationen mit mafiösen Firmen eine dominierende Stellung erkämpft.
Dies hat Michael Dichand eine Anzeige eingebracht, dem Erben der
österreichischen Kronen-Zeitung. Das reichenweitenstärkste
Boulevard-Blatt der Welt gehört seit 1987 zur Hälfte der WAZ, aber
Zeitungsgründer Hans Dichand wehrt sich derzeit mit Macht gegen die
deutsche Bevormundung. Der Ausgang verschiedener Gerichtsverfahren ist
offen.

Jürgen Elsässer, Belgrad

---------------

Siehe auch:

Telepolis berichtet über Vorwürfe der Einmischung der WAZ in die
Berichterstattung der Zeitung Romania Libera während des Wahlkampfs in
Rumänien (Gewählt wird übrigens heute). Der Autor Helmut Lorscheid
nimmt auch die geringe Solidarität deutscher JournalistInnen unter die
Lupe. Immerhin hat der Deutsche Journalisten-Verband auf seiner
Verbandstagung eine Resolution verabschiedet, die gegen Eingriffe
deutscher Medienkonzerne, insbesondere der WAZ-Gruppe in Osteuropa, in
die Grundrechte von JournalistInnen...

http://www.heise.de/tp/r4/artikel/18/18809/1.html

Was in den deutschen Medien kaum aufgegriffen wurde, ist die Frage, ob
es bei einem milliardenschweren Auftrag an den europäischen
Rüstungskonzern EADS zur Sicherung der rumänischen Grenze mit rechten
Dingen zugegangen ist. Der Vertrag wurde im August in Anwesenheit von
Gerhard Schröder unterzeichnet. Die Zeitung Romania Libera berichtet,
dass der Vertrag ohne Ausschreibung vergeben wurde, obwohl das
rumänische Gesetz dies eigentlich vorsieht. Die Zeitung versucht
darüber hinaus, die Verwicklungen des Strategierats der rumänischen
Agentur für ausländische Investitionen (ARIS) zu klären. Vorsitzender
ist Ion Tiriac, der frühere Becker-Manager. Zu den Mitgliedern gehören
u.a. Bodo Hombach (früher EU-Koordinator für den
Balkan-Stabilitätspakt, heute WAZ) und Klaus Mangold (DaimlerChrysler;
DaimlerChryser hält ca. 30% der EADS-Aktien). Die Zeitung hat zu diesem
Thema einen dreiteiligen englischen Artikel auf ihre Webseite gestellt:

www.romanialibera.ro/editie/index.php?url=articol&tabel=z26102004&idx=96

http://www.artel.co.yu/sr/reakcije_citalaca/2004-11-30_1.html

MEDJUNARODNI POLOZAJ SRBIJE I CRNE GORE
I STRATEGIJA NJENE SPOLJNE POLITIKE

BEOGRADSKI FORUM ZA SVET RAVNOPRAVNIH
Beograd, 27. novembar 2004. godine
ETNOGRAFSKI MUZEJ
Okrugli sto na temu: MEDJUNARODNI POLOZAJ SRBIJE I CRNE GORE I
STRATEGIJA NJENE SPOLJNE POLITIKE

Izlaganje: Vladislav Jovanovic


I Stanje medjunarodnih odnosa

Medjunarodni odnosi uopste, a posebno u Evropi i nasem regionu, vec
petnaest godina negativno uticu na sveukupni polozaj nase zemlje i
njenu spoljnopoliticku aktivnost.

Odnose u svetu karakterisu globalizacija kao svetski proces
medjuzavisnosti drzava i njihove sve vece upucenosti na povezivanje i
saradnju u prakticno svim sferama zivota, s jedne strane, i globalizam
kao doktrina kontrolisanja planetarnih procesa i neoimperijalne
dominacije SAD i njenih najblizih saveznika u NATO nad citavim
regionima, s druge strane. Taj trend je dramaticno naglasen posle 11.
septembra 2001. godine kada je vojni intervencionizam postao tekuce
sredstvo strategije i politike SAD, dok je NATO, kao vojno krilo
globalizma, nastavio sa geografskim sirenjem ka istoku Evrope sa jos
nedefinisanom krajnjim ciljevima. Proglasena je opasna doktrina
preventivnog udara i slogan "ko nije s nama, protiv nas je". Kao
potencijalne mete, na udaru su se nasle ne samo drzave koje stite
teroriste, vec i one koje se drze neutralno. Zamajac odmazde pokrenut
protiv svetskog terorizma jos traje i ne zna se da li ce se, kada i gde
zaustaviti. Unilateralizam je odneo dramaticnu prevagu nad
multilateralizmom. Svetska organizacija je gurnuta u stranu,
marginalizovana i svedena na humanitarne i administrativne aktivnosti.
Svet je pritisnut zebnjama zbog neizvesnosti daljeg razvoja i
mogucnosti novih providnih izgovora i ratova. Posle angloamericke
agresije i okupacije Iraka, gde su energetsko - strategijski razlozi
igrali mnogo vecu ulogu od bezbednosnih i humanitarnih obrazlozenja,
vec se postavlja pitanje koja zemlja je sledeca potencijalna meta.

Nema nikakve sumnje u to da se borba protiv globalnog terorizma
otvoreno koristi i za zaposedanje strategijskih tacaka u blizini
najbogatijih lezista nafte i gasa na Srednjem Istoku i u Srednjoj Aziji
- tom mekom trbuhu koji razdvaja potencijalne protivnike ili suparnike
SAD: Rusiju, Kinu i Indiju.

Agresivni i ekspanzivni unilateralizam SAD nije mogao ostati bez
posledica na drzanje ostalih cinilaca u svetskoj politici. Islamske
mase dozivljavaju vojne okupacije Avganistana i Iraka, zajedno sa
nastavljenom podrskom SAD Izraelu, pre kao antiislamske nego kao
antiteroristicke poteze, zbog cega opsti rat protiv islamskog terorizma
potencijalno preti da se degenerise u verski rat Zapada i muslimanskog
sveta. Iako je sa SAD povezana tesnim proatlantskim nitima saveznistva
i partnerstva, EU se, zbog nepruzanja podrske ratu protiv Iraka, ubrzo
nasla pod pritiscima SAD, koje mogu da uspore, pa i ugroze dinamiku
njenog integrisanja i promovisanja kao samostalnog cinioca u svetskim
poslovima. Pored tradicionalno proamericke Velike Britanije, SAD su u
nedavnom prosirenju EU na evropski Istok stekle nove mogucnosti njenog
sapinjanja i blokiranja. Suprotstavljanjem Nove Evrope Staroj Evropi i
insistiranjem na prijemu Turske u clanstvo EU, SAD realno racunaju s
tim da ce to Uniju naterati da se i narednih godina vise bavi sobom
nego kritikom americke spoljne politike. Ali, i kad bi SAD bile lisene
tih mogucnosti uticanja na procese u EU, Evropa ce jos duze vremena,
bar sledecih deset godina, imati vise koristi od zadrzavanja statusa
mladjeg partnera i saveznika SAD nego od otvorenog rivalstva i
suparnistva sa njima.

Politiku neizazivanja SAD, sem kad se radi o najuzem krugu vitalnih
nacionalnih interesa, slede i Rusija, Kina, Japan, Indija, Brazil i
Iran, da i ne pominjemo ostale manje velike i razvijene zemlje. Iako
osudjuju americki unilateralizam i preferiraju multilateralizam, one se
ne odlucuju za cvrsce oblike multilateralnog okupljanja kao protivteze
moci i samovolji SAD. Umesto toga, radije jacaju svestranu medjusobnu
saradnju, a kada se pojavljuju kao grupacija, to oprezno cine pod
kisobranom borbe protiv medjunarodnog terorizma i pokrivanja trajnih
energetskih potreba. Izuzetak predstavlja povecana politicka i
ekonomska aktivnost Rusije u nekim zemljama tzv. bliskog inostranstva,
gde se njeni dugorocni interesi sukobljavaju sa strategijom SAD da
prodru sto sire i dalje u tzv. meki trbuh bivseg SSSR i sprece
obnavljanje "ruske imperije" u buducnosti.

Iza takvog predostroznog zauzimanja "garda" prema sve osionijim SAD i
njihovim neprekidnim usavrsavanjem novih vrsta oruzja, skriva se
latentna borba za ocuvanje postojecih ili sticanje novih energetskih i
sirovinskih resursa u pojasu od Bliskog istoka, preko Kavkaza i Srednje
Azije do granice Kine. Borba protiv medjunarodnog terorizma i kurs
sirenja demokratskih vrednosti na ostale geografske regione, sprecavaju
da se od drveca vidi suma. Kontrola postojecih i zaposedanje novih
bogatih izvorista nafte, gasa i ostalih vitalnih sirovina, a uskoro i
bogatih izvora sveze vode, postaju sve vise glavni pokretaci americkog
vojnog intervencionizma i autoritarnog politickog dianmizma, kao i
strategijskog razmisljanja i regionalnog multilateralizma drugih vecih
i razvijenih zemalja.

U senci ucestalosti americkih vojnih intervencija, raznovrsnih pretnji
pojedinim zemljama i stalnog povecavanja vojnog budzeta SAD, odvija se
i proces jacanja vojnih potencijala i odbrambenih mogucnosti Rusije,
Kine, Indije, Brazila i Irana, dok EU jos cvrsto vezuje NATO i sprecava
je da, bar u dogledno vreme, stekne kakvu-takvu vojnu samostalnost u
odnosu na starijeg saveznika SAD.

U drugom mandatu predsednika Busa treba pre ocekivati nastavljanje nego
modifikovanje unilateralizma SAD. Medjunarodni odnosi ce besumnje
prolaziti kroz nova teska iskusenja i krize, posebno ako bi se
isprovocirao neki oruzani zaplet sa Sirijom, Iranom ili Severnom
Korejom. Posle nasilnog ulaska Pakistana u privilegovani nuklearni
klub, povecace se broj zemalja koje ce jedinu verodostojnu zastitu od
vojne samovolje SAD ili NATO traziti u razvoju i posedovanju nuklearnog
odvracivaca, sto ce uzrokovati ostru reakciju, a verovatno i odmazdu
SAD ili Izraela.


II Stanje na Balkanu

Nepovoljan razvoj odnosa snaga u svetu nije zaobisao ni nas region. Ni
u jednom drugom delu sveta nije podanistvo SAD, EU i NATO toliko
izrazeno kao na Balkanu. Nigde nema toliko protektorata i idolatrije
prema evroatlantskim integracijama kao na tzv. Zapadnom Balkanu. Ni u
jednom drugom regionu nije praksa dvostrukih arsina i licemerne galame
dostigla takve razmere i perverznost kao na nasem prostoru. Spomenuti
centri moci unilateralno su proglasili Balkan svojom iskljucivom sferom
uticaja i ponasaju se kao pravi sizereni.

Pritiscima svake vrste i neravnopravnom tretmanu posebno je izlozen
srpski narod, koji se otvoreno tretira kao porazena strana i od kojeg
se ultimativno trazi da prihvati sve diktate, ukljucujuci i onaj da ima
genocidnu proslost i da mora da izvrsi sopstvenu denacifikaciju.

Pod okriljem takvih monstruoznih optuzaba i zahteva, vrse se svakovrsni
pritisci na Srbiju da prihvati konacan gubitak svoje hiljadugodisnje
provincije i duhovne kolevke - Kosova i Metohiju, a na Srbe u Bosni i
Hercegovini da se pripreme na lisavanje dobitaka iz Dejtonskog
sporazuma kao rezultat dosadasnjih i buducih negativnih presuda Haskog
tribunala. Pored dvostrukih arsine rezervisanih samo za Srbe, samo se
od Srbije ocekuje i trazi da pristine na teritorijalno umanjenje kao
uslov za ulazak u evroatlantske integracije.

Iz gore navedenog proizlazi da je medjunarodni polozaj Srbije i Crne
Gore, a posebno Srbije, veoma tezak i, na prvi pogled bezizlazan,
ukoliko ne pristine na moralno i teritorijalno sakacenje, tj. na ulazak
u evroatlantske organizacije sa genocidnom stigmom i teritorijalnom
zrtvom.

Zbog odsustva i minimalne svetske i evropske ravnoteze, prepusteni smo
volji, ili bolje reci samovolji, zapadnih centara moci, koji vojno,
politicki, ekonomski i medijski kontrolisu ceo region i diktiraju svoje
uslove saradnje i organizovanja. Nas nezavidan strategijski polozaj jos
vise otezavaju vazalni i epigonski odnos zvanicne vlasti posle
petooktobarskih politickih promena prema svemu sto dolazi sa Zapada i
duboka podeljenost gradjana Srbije na dva antagonisticka dela. Istorija
nas nije postedela tog endemskog prokletstva ni u sadasnjem mozda
najkriticnijem trenutku naseg postojanja kao modernog naroda.

Postavlja se pitanje postoji li neki drugi izlaz iz sadasnje pat
situacije za nasu zemlju i narod osim izlaza kojim je krenula vlast
posle 5. oktobra 2000. godine i nacina
na koji je to cinila. Izlaz koji bi bio manje bolan, manje
ponizavajuci, manje degradirajuci i manje gubitnicki?!

U potrazi za alternativnim putem, treba da podjemo od toga sta
spomenuti zapadni centri moci, kao i nasi susedi, znace za nas i sta mi
znacimo, ili mozemo da znacimo za njih. Treba se osloboditi
defetisticke predstave da su medjunarodni odnosi, posebno bilateralni,
jednosmerna ulica, tj. da u njima postoji samo davanje bez uzimanja,
samo izvrsavanje bez pregovaranja, samo zaduzivanje bez protivusluga.

Moze da zvuci paradoksalno, s obzirom na to da je svet u celini usled
jacanja intervencionisticke politike SAD I NATO, postao manje stabilan
i sa neizvesnijom buducnoscu, ali upravo takav razvoj pruza nam
potencijalne mogucnosti za oslobadjanje od "pretesnog zaketa" i
dobijanje nesto sireg manevarskog prostora. Naime, antiteroristicki rat
koji SAD vode na planetarnom planu protiv najcesce nevidljivih
neprijatelja, nepredvidivih namera i akcija, zahtevace od SAD da sto
pre ucvrste nedovoljno stabilizovane regione, u koje spada i Balkan,
kako bi se mogle u punijoj meri posvetiti obracunavanju sa glavnom
opasnoscu. S druge strane, u meri u kojoj ce se obracuni sa terorizmom
rasplamsavati, ti obracuni ce neizbezno poprimati - zelelo se to ili ne
- sve ozbiljnije crte sukoba sa radikalizovanim islamskim svetom, sto
moze voditi slabljenju americkog poverenja i oslanjanja na
tradicionalne islamske zemlje i saveznike.

Posto se stabilizovanje Balkana kao hitne potrebe americke globalne
strategije ne moze ni valjano ni trajno postici bez nase zemlje kao
njegovog geografskog sredista, njen znacaj i ulog u americkoj politici
srazmerno ce jacati, posebno u svetlu glasanja americkih Albanaca za
Busovog izbornog protivnika i uticaja islamskih fundamentalista na
muslimanski zivalj na Kosmetu, u BiH i Albaniji. Zbog tog neocekivanog
povoljnog vetra u nasa usamljena jedra, verovatno se priblizava
trenutak kada ce SAD poceti da shvataju da samo sa nasom zemljom, a ne
bez nje, a jos manje protiv nje, mogu da postignu zeljenu regionalnu
stabilnost koja ce na duzi rok garantovati bezbednost njihovih interesa
i biti pouzdani oslonac njihovog ukupnog prisustva.

Zbog perspective ovakvog moguceg zaokreta SAD prema nasoj zemlji i
njenim interesima, bilo bi nepromisljeno i stetno koristiti americku
zaokupljenost u Iraku i na Bliskom istoku za igranje na kartu Evropske
unije protiv SAD na Balkanu, jer je njihova politika prema nasoj zemlji
na duze vreme komplementarna i tesno sinhronizovana. Cak i ako SAD,
zbog svojih novih prioriteta, prepuste EU vecinski uticaj i
angazovanost na Balkanu, njihovi zajednicki ciljevi prema nama ostace
neizmenjeni, jer su identicni i dugorocni.

Iako u najnezahvalnijem medjunarodnom polozaju u poslednjih sto godina,
nasa zemlja poseduje realni partnerski potencijal, znacajan
geostrategijski polozaj i nezanemarljiv demografski i ekonomske
prostor, sto je cini privlacnom za druge i daje joj solidnu pocetnu
pregovaracku poziciju. Ali, da bi se taj potencijal mogao korisno
valorizovati u odnosima sa drugima, potrebno je prethodno ispuniti neke
neophodne uslove.


III Strategijske premise

Polazeci od svega sto je napred receno, strategija nase zemlje u
oblastima spoljne politike i medjunarodnih odnosa treba da se zasniva
na sledecim premisama:

1. U odnosima i saradnji sa susednim zemljama i zapadnim centrima moci
ne smemo niposto da prihvatimo da smo "porazena" zemlja i narod, sto
nam se sugerise preko nastavljanja politike uslovljavanja, pretnjama
novom izolacijom, neizbalansiranom politikom i praksom Haskog tribunala
i insistiranjem BiH i Hrvatske na tuzbama za agresiju i genocid kod
Stalnog medjunarodnog suda pravde u Hagu. Utoliko vise sto cinjenice ne
potkrepljuju takvo stanoviste:

a) Sporazum u Dejtonu je postignut na bazi kompromisa tri zaracene
strane, a ne na bazi pobede bilo koje od njih.
b) Kosovo i Metohija je agresijom NATO fakticki otrgnuto od Srbije, ali
njen suverenitet nije osporen a privremenu administrativnu vlast nad
njim imaju OUN, pred cijim autoritetom je NATO na kraju morao da
ustukne.
c) Hrvatska je odnela vojnu pobedu nad Srbima u Kninskoj krajini, ali
je to postigla nasilnim zauzimanjem Zona pod zastitom mirovnih snaga
OUN i vrsenjem ratnog zlocina najveceg etnickog ciscenja u gradjanskim
ratovima na prostoru ranije SFRJ.

Uprkos tim nespornim cinjenicama, zapadni centri moci uporno nastoje da
tendencioznim prikazivanjem dogadjaja tokom jugoslovenske krize i
angazovanjem nekih nasih nevladinih organizacija koje sirokogrudo
sponzorisu, kao i nekih politickih licnosti iz vlade DOS,
indoktriniraju nasu javnost da su Srbi i Srbija porazena strana i da
zbog toga treba da izvrse tzv. katarzu i prihvate sve posledice koje iz
poraza proizlaze. Zato je od vitalne vaznosti za nas narod i drzavu da
se takvim nastojanjima najodlucnije i argumentovano suprotstavljaju.

2. Bez obzira na takve pokusaje zapadnih centara moci, nasa zemlja
treba da razvija afirmativan prilaz prema razvijenom svetu i procesima
njegove integracije i da nastoji da, pod ravnopravnim uslovima, u
dogledno vreme bude njihov sastavni deo. Pored vlastitih interesa da
nas vide u svojim okvirima, ti centri moci, a narocito Evropska Unija,
imaju i nemerljiv istorijski dug prema nasem narodu i drzavi, jer su
pre cetrnaest godina najneposrednije doprineli dezintegrisanju i
rasturanju dotle najintegrisanijeg dela na evropskom kontinentu - SFRJ,
ciji nivo zajednistva EU jos nije dostigla niti ce uskoro dostici.

3. U razvijanju odnosa i saradnje sa susedima i drugim zemljama, a
posebno sa integracionim celinama, moramo se cuvati oba opasna
ekstrema: kako konfrontacije tako i kapitulacije. Oba predstavljaju put
bez povratka. Politika konfrontacije vodi u razvoj koji se najcesce ne
moze kontrolisati, sto je protivno principu predvidivosti u spoljnoj
politici. A politika kapitulacije spusta nas odmah ispod praga
ravnopravnosti sa drugim zemljama i nase osnovne nacionalne i drzavne
interese ostavlja nezasticenim i na volju drugima. Zato vodeca i trajna
maksima nase spoljnopoliticke strategije mora biti: ni konfrontacija ni
kapitulacija. Samo realna i odgovorna, principijelna i racionalna,
nacionalna i internacionalna spoljna politika moze nas zastititi od oba
ova ekstrema. Taj srednji put je ne samo respektabilan nego i jedini
moguc ukoliko zelimo da budemo subjekat a ne objekat u medjunarodnom
zivotu.

4. Spoljnopoliticka strategija svake zemlje mora se zasnivati na
postovanju vlastite nezavisnosti, suvereniteta i teritorijalne
celokupnosti. Nije slucajno sto svi ustavi modernih drzava sadrze takvu
afirmativnu odredbu. Te vrhovne vrednosti mogu biti ogranicavane ili
smanjivane samo slobodnim pristankom drzave u pitanju, a ne nametanjem
sa strane. Nazalost, nasa drzavna zajednica, a posebno Srbija, vrvi
upravo od primera spoljnog nametanja ogranicenja nezavisnosti i
suvereniteta nase zemlje, kao i pritiscima da pristine na gubitak
jednog dela svoje drzavne teritorije. To je razlog vise da ove vrhovne
vrednosti zauzmu u nasoj spoljnoj strategiji primarno mesto i budu
nedodirljive za druge. Odricanje od dela nezavisnosti i suvereniteta
radi integrisanja u moderni svet moze biti samo akt slobodne volje nase
zemlje, dok se odricanje od Kosova i Metohije ili bilo kog drugog dela
teritorije nase zemlje mora zabraniti i iskljuciti posebnom ustavnom
odredbom.

5. Kao sto se ne moze kvalifikovano i respektabilno ucestvovati u
medjunarodnom zivotu bez postovanja vlastite nezavisnosti, suvereniteta
i teritorijalnog integriteta, isto tako ne moze se steci uvazavanje
nacionalnih i drzavnih interesa od strane drugih zemalja i
integracionih celina bez insistiranja na jednakosti i ravnopravnosti.
To je sine qua non medjunarodnih odnosa. Pristanak na manje
ravnopravnosti ili cak prihvatanje neravnopravnosti u odnosima sa
drugim zemljama, sto se, nazalost, desavalo i desava i sa nasom
zemljom, predstavlja recept za siguran poraz u odbrani vlastitih
interesa i ciljeva. Princip ravnopravnosti nije nikakav akademski ili
teoretski hir, vec uslov koji izvire iz same prirode medjunarodnih
odnosa. Zemlja koja se striktno ne drzi tog principa, ne moze ocekivati
da ce njenu ravnopravnost postovati drugi. Nasa zemlja mora sto pre da
se izbori za ravnopravni polozaj i tretman, sto podrazumeva mnoge
korekcije u strategiji dosadasnje spoljne politike.

6. Zemlja koja cvrsto ne stoji iza svojih najvisih vrednosti i ne
insistira na ravnopravnosti u medjunarodnim zivotu, ne moze ni da tvrdi
da joj je stalo do svog dostojanstva. Stalno vodjenje racuna o
dostojanstvu zemlje nije stvar nacionalne sujete ili puke forme, vec
imperative real politike, cije potcenjivanje neminovno proizvodi stetne
posledice za zemlju. Dostojanstvo zemlje je sinonim za njenu
nezavisnost i suverenitet. U praksi nase zemlje ima primera da se
strani ambasador poziva na sednice vlade, ili da se strani drzavljani
zaposljavaju na visokim polozajima u kljucnim ministarstvima. Puna
konfuzija i kakofonija slobodnih razmisljanja i neutemeljenih predloga
postoje u vezi sa Kosovom i Metohijom. Takva praksa nije preporuka
drugima da nasu zemlju uzmu ozbiljno, ali jeste zahvalan motiv i poziv
zainteresovanim spoljnim ciniocima da nasu politicku nesredjenost i
neorganizovanost iskoriste protiv nasih interesa i ciljeva.

7. Nerazdvojno od dostojanstva zemlje je pitanje reciprociteta. Odnosi
elementarne jednakosti medju drzavama ne mogu se odrzavati bez primene
reciprociteta. Zemlja koja to ne cini ili cini neredovno, fakticki se
odrice dela svog suvereniteta. Propustanje primene reciprociteta
narusava ravnotezu u odnosima i otvara vrata drugim pritiscima i
ustupcima. Nazalost, u poslednje cetiri godine nasa zemlja se vise puta
odricala reciprociteta u odnosima s pojedinim zemljama, sto ni u jednom
slucaju nije bilo kompenzirano, a u primeru povlacenja protivtuzbe za
genocide protiv Hrvatske kod Stalnog medjunarodnog suda pravde u Hagu
nas tadasnji ministar spoljnih poslova je procesno ravnopravan polozaj
nase zemlje samovoljno, potezom pera, pretvorio u neravnopravan i time
bitno otezao nasu dalju odbranu.


IV Strategija u tekucoj spoljnoj politici

Samo ako u odnosima sa drugim zemljama i organizacijama imamo pred
ocima sve spomenute premise i od njih ne odstupamo bez unapred
osigurane adekvatne protivnaknade, nasa zemlja moze racunati na casno
mesto u medjunarodnim odnosima koje joj po definiciji pripada.

1. Nase nesumnjivo opredeljenje za evropske integracije ne sme da bude
razlog za odustajanje od nekih od spomenutih premise, vec dodatni motiv
da na njima s punim pravom insistiramo. Tim vise sto pregovori za
uclanjenje u EU ili u Partnerstvo za mir odrazavaju uzajamnost
interesa, a ne povlascenost jedne i podredjenost druge strane. To
konkretno znaci da ne treba da ulazimo u pregovore ako oni unapred
dovode u pitanje - posredno ili neposredno - teritorijalnu celokupnost
Srbije ili se od nas ocekuje da pristanemo na manje ravnopravan polozaj
nego ostale zemlje u regionu i Istocnoj Evropi. Da smo se toga drzali i
sacekali da EU i NATO prve iskazu svoj interes za institucionalno
povezivanje s nasom zemljom (koji nije manji od naseg interesa da se u
njih jednog dana integrisemo), bili bismo u mnogo ravnopravnijem
polozaju i ne bismo morali da ispunjavamo teske uslove pre otpocinjanja
pregovora. Posto se najvise spekulise sa buducim statusom Kosova i
Metohije, u pregovore sa spomenutim organizacijama treba da udjemo tek
posto od njih dobijemo precizna i javna uveravanja da priznaju
integralne granice Srbije sa Kosmetom kao njenim nerazdvojnim delom.
Svako precutkivanje tog pitanja s nase strane i propustanja da takvo
uveravanje zatrazimo, bice tumaceno kao najava naseg odricanja od te
Pokrajine.

2. Kao i sa EU, nasi buduci odnosi sa NATO ne smeju da budu na nasu
stetu. Oni bi to sigurno bili ako bismo odustali od tuzbe protiv deset
zemalja NATO pred Stalnim medjunarodnim sudom u Hagu bez istovremenog
povlacenja spomenute tuzbe BiH protiv nas pred istim sudom. Argumenat
NATO da nije logicno da trazimo clanstvo u Partnerstvu za mir i
istovremeno insistiramo na spomenutoj tuzbi veoma je neubedljiv u
poredjenju sa dva milenijuma starim pravnim pravilom o obavezi naknade
stete i moralnim i politickim dugom NATO da nasoj zemlji nadoknadi
stetu koju je pocinio tokom nezakonitog tromesecnog bombardovanja. Ako
bismo povukli spomenutu tuzbu bez spremnosti NATO da nadoknadi
pricinjenu stetu, to bi znacilo posredno saglasavanje sa opravdanoscu
agresije protiv nase zemlje. Neubedljivost argumenta NATO ogleda se i u
tome sto su SAD ultimativno trazile da uspostavimo diplomatske odnose i
razvijemo bilateralnu saradnju sa BiH bez obzira na to sto je pred
istoimenim medjunarodnim sudom protiv SRJ podnela tuzbu za agresiju i
genocid. Ako su SAD i druge vodece zemlje NATO stajale na stanovistu da
ta mnogo neugodnija i teza tuzba nije prepreka za institucionalizovanje
nasih bilateralnih odnosa i saradnje sa BiH, zasto onda smatraju da
nasa mnogo bezazlenija tuzba za naknadu stete predstavlja nepremostivu
prepreku za institucionalizovanje saradnje nase zemlje i NATO.

3. Nezavisno od toga da li ce EU i NATO uvazavati nase drzavne
postulate (teritorijalni integritet Srbije i ravnopravni tretman), ili
ce ih ignorisati i nasu kandidaturu za clanstvo uslovljavati nasim
pristankom na odvajanje Kosmeta od Srbije, nasa zemlja treba da ima,
kao svaka odgovorna zemlja, alternativna resenja koja ce je zastititi
od eventualne izolacije i garantovati nesmetan i bezbedan razvoj.

Ta alternativna resenja logicno se nude i sastoje se iz:
a) prosirivanja trgovinskih povlastica EU na neodredjeno vreme,
b) razvijanja ekonomsko-strategijskog partnerstva sa Rusijom, Kinom,
Ukrajinom, Belorusijom, Indijom, Japanom i Brazilom i aktiviranja
ekonomske saradnje sa tradicionalno prijateljskim zemljama u tzv.
trecem svetu,
c) prosirivanja trgovinskih i ekonomskih odnosa sa SAD i zakljucivanja
posebnog vojnog ugovora o iznajmljivanju jedne ili dve vojne baze
(ukljucujuci i Bondstil), na ograniceno vreme, uz odgovarajucu novcanu
naknadu, po ugledu na slicne ugovore koje su sa SAD ranije zakljucile
Turska, Grcka ili Spanija,
d) ponude zakljucenja regionalnog pakta o nenapadanju i pretvaranju
Balkana u zonu mira, stabilnosti i ravnopravne saradnje.

Takvim alternativnim resenjima nasa zemlja bi zadrzala aktivnu i
konstruktivnu politiku, "kupila" neophodno vreme i sacuvala perspektivu
povratka na prioritetno resenje - ravnopravno i integralno prikljucenje
evropskim integracijama i Partnerstvu za mir ako se i kada se za to
stvore povoljniji uslovi.


V Nacionalni konsensus i vlada nacionalnog spasa

Medjutim, ni prioritetno opredeljenje ni alternativna resenja nece biti
na vidiku realnih mogucnosti ako se nasa zemlja prethodno ne preuredi i
organizuje, privreda ne izadje iz umrtvljenosti i stabilizuje, narod ne
ozdravi od proslosti i endemski dubokih podeljenosti i zemlja ne
definise minimum najbitnijih nacionalnih i drzavnih interesa i pocne da
ih stiti i objasnjava jednim glasom.

Da bi nasa zemlja delovala uverljivo na druge, mora prvo da stekne
izgubljeno poverenje u sebe. Ne postoji drugi efikasan i plodotvoran
nacin da se to postigne do ostavljanja proslosti na miru, prevladavanja
istorijskih i novih podela i zakopavanja ratnih sekira od strane
politickih stranaka.

Pred monumentalnim zadacima obnove i sveukupnog stabilizovanja nase
zemlje, bez cega zastita i ocuvanje osnovnih nacionalnih i drzavnih
interesa nisu realno moguci, nijedna politicka stranka, sama ili u
koalicijama sa drugim slicnim strankama, ne moze da ponese teret
odgovornosti. To moze da ucini samo istorijski dogovor svih politickih
stranaka zastupljenih u parlamentu o obrazovanju vlade nacionalne sloge
ili nacionalnog spasa sa prihvatanjem moratorijuma na stranacke
aktivnosti za period od tri - pet godina, tokom kojeg bi se vlada
nacionalne sloge usredsredila na resavanje kljucnih nacionalnih i
drzavnih pitanja, oko kojih bi prethodno bio postignut cvrst i trajan
nacionalni konsensus. Sto pre dodje do takvog svestranackog sporazuma,
to bolje za Srbiju i nas narod. Ako su sindikati Leha Valense i general
Jaruzelski mogli da prevazidju dubine medjusobnih podela i postignu
poljski istorijski sporazum, koji je Poljsku izvukao iz opasnog
antagonizma i beznadja i stavio je na sine brzog napretka, zasto bi za
nase politicke stranke takvo nacionalno jedinstvo u ime visih narodnih
i drzavnih interesa bilo nemoguce? Vreme je da biraci testiraju
politicke stranke na takvom zadatku.